За велигденските пости: Како правилно да постите и кои се здравите замени за мрсна храна

Се прашувате како и покрај строгите правила на овој пост, можете да одржувате здрави навики и да се храните правилно? Вие сте на вистинското место!

Во православната вера постот е пресуден период на самоиспитување, духовна чистота и одрекување. Велигденскиот пост, како најдолг и најстрог меѓу нив, им припаѓа на оние верниците што се трудат да ги почитуваат.

Велигденскиот пост во 2024 година започна на 18 март и ќе трае до 4 мај, односно 7 недели или 48 дена, што за многумина е своевиден предизвик.

Традицијата на Православната Црква налага во овој период да се откажете од месото, млечните производи и јајцата, како и да се посветите на молитвата, духовното прочистување и да се ослободите од грешните мисли.

Храната се подготвува на вода, додека маслото и виното се дозволени за викенди и одредени празници. Исто така, рибата за велигденскиот пост го наоѓа своето место на трпезата само за празниците Благовештение (7 април) и Цветници (28 април).

Постот не е само религиозна практика, туку може да биде и пат кон поздрав живот. Со вклучување на голем број на храна богата со хранливи материи, постот може да послужи како период на детоксикација и ревитализација на телото.

Здравата исхрана за време на постот не значи само изоставување на одредени намирници, туку и мудро избирање на она што го консумираме. Бидејќи зимата и почетокот на пролетта носат предизвици како што е ослабен имунитет за повеќето луѓе, од клучно значење е да се обезбеди доволен внес на хранливи материи кои ќе го поддржат телото, ќе му ја дадат потребната енергија, а во исто време ќе го задржат или изгубат вишокот килограми на здрав и брз начин.

Исто така, погрешниот пристап кон постот може да доведе до несакани последици. Ако постот се сфати само како време на избегнување „мрсна“ храна, без внимателно вклучување разновидна и хранлива храна, може да се случи да не внесувате доволно количество витамини и минерали неопходни за вашето тело. Монотоната исхрана која е сиромашна со протеини, витамини и минерали, прекумерното потпирање на компири, ориз, бел леб, може да предизвика негативни последици за организмот. Може да се појави зголемен замор, вртоглавица, анемија, губење на концентрацијата, па дури и депресија.

Доколку сакате да му пристапите на постот на вистински начин, применете неколку принципи за здрава исхрана кои ќе ви го олеснат овој пат и ќе го задржат вашето физичко и ментално здравје непроменети! Затоа, постот може да се искористи како можност не само за духовно, туку и за физичко прочистување и обновување, со што ќе се придонесе за севкупната благосостојба и квалитетот на животот.

Велигденско посно мени - Какви намирници можеме да јадеме за време на постот?

Клучот лежи во урамнотежениот избор на храна за вашето мени за велигденскиот пост - богат со растителни протеини, витамини и минерали. Вклучувањето на разновиден зеленчук, овошје, цели зрна, мешунки, јаткасти плодови и семки не само што ќе ги задоволи потребите за исхрана, туку и ќе ја збогати вашата трпеза со нови вкусови.

Житарици за внес на сложени јаглехидрати

Житариците се основата на добро балансирана исхрана кога станува збор за вашето мени за велигденскиот пост, богато со сложени јаглехидрати, витамини Б, минерали и диетални влакна, неопходни за одржување на енергија и добро здравје во текот на денот.

Како да ги внесувате?

Со избирање на житарки од цело зрно како овес, хељда, просо, интегрална пченица, јачмен, спелта, како и псевдожитарки како киноа и амарант, на организмот му обезбедувате целосна „поддршка“. Богати со протеини, овие житарки се одличен избор за појадок. Со додавање на мед, цимет, јаткасти плодови, сушено овошје, сусам, тиква, сончоглед, како и малку маслиново или ленено масло, ќе направите оброк кој е хранливо богат и идеален за почеток на денот.

Совет: Избегнувајте бел леб и производи од бело брашно како тесто и бисквити за време на постот за да избегнете несакано дебелеење во овој период.

Земајте калциум од растителни извори за време на постот

Како што знаете, калциумот е клучен за здравјето на коските, а најчесто го добиваме преку млеко и млечни производи. Меѓутоа, за време на постот, кога млечните производи се забранети, важно е да се најдат алтернативни извори на калциум.

Кои се најдобрите извори на калциум?

Сусам, суви смокви, наут, бел грав, портокали, бадеми, како и рибите како што се сардини, туна и лосос се одлични извори на калциум. Исто така, темнозелениот лиснат зеленчук, брокулата, овесната каша, тофуто и млекото од соја можат да бидат одлични растителни извори на калциум.

Бонус совет: Пазарот е богат со растително млеко, кое може да биде одлична алтернатива за млечните производи. При изборот, обрнете внимание на оние без додаден шеќер и вештачки засилувачи на вкус. Дополнително, доколку сакате да пробате нешто ново, можете дома да направите млеко од растително потекло користејќи многу едноставни рецепти кои лесно можете да ги најдете на Интернет. Така, ќе бидете сигурни дека „млекото“ што го добивате е сосема здраво и природно.

Мешунките како замена за месото

Не е лесно да се смисли мени за велигденскиот пост, бидејќи на него не можете да најдете месо. Со помош на месото, кое го консумираме најголемото количество протеини дневно, важно е да најдеме квалитетна замена која ќе ги задоволи тие дневни потреби. Мешунките зеленчуци и печурки се идеални замени, богати со протеини, влакна и есенцијални хранливи материи.

Зошто се важни? - Грав, боранија, леќа, грашок, наут и соја, како и различни видови печурки, можат да послужат како основа за разновидни и хранливи оброци. Освен што се богати со протеини, овие намирници содржат и важни витамини и минерали, кои придонесуваат за вашето целокупно здравје. Со вклучувањето на мешункастиот зеленчук во секојдневните оброци, вие обезбедувате доволен внес на протеини, кои се клучни за одржување на мускулната маса и општото здравје.

Совет: комбинирајте ги мешунките со разновиден свеж или варен зеленчук за да ги добиете сите хранливи материи што ви се потребни. Бидете внимателни со количината на зеленчук со скроб, како што е компирот, за да избегнете несакано зголемување на телесната тежина.

Овошјето како здрав извор на шеќер и витамини

Дали сте љубител на бонбони и не знаете како да ги задоволите вашите желби за шеќер? - Доколку не сакате да консумирате големи количини на штетни шеќери за време на постот и да му наштети на вашето здравје, треба да избегнувате грицки и слатки и да се фокусирате на свежото овошје. Овошјето е незаменлив дел од урамнотежената исхрана, особено за време на постот, кога е потребно дополнително внесување на витамини, антиоксиданси и минерали.

Зошто да ги вклучите во менито на велигденскиот пост?

Различни овошја обезбедуваат широк спектар на хранливи материи кои придонесуваат за здравјето, зајакнување на имунолошкиот систем и добро расположение. Свежото овошје е богато со природни шеќери, влакна и вода, што го прави идеален избор за здрава ужина или десерт.

Совет: Иако сувото овошје и јаткастите плодови се корисни извори на енергија и хранливи материи, тие се многу калорични, затоа ограничете го внесот. Покрај тоа, избегнувајте џемови, мармалади и зашеќерени овошја поради високата концентрација на шеќер. Секако, како и со сите намирници, можете да претерате со овошјето. Нека вашиот дневен внес не надминува 550 g на ден!

Здрави масти - извор на енергија и терморегулација

Еден од основите на здравата исхрана за време на велигденскиот пост е правилното консумирање на здрави масти. Ладно цедените масла како што се маслиновото масло, маслото од семки од грозје, маслото од ленено семе и маслото од семки од тиква се одлични извори на здрави масти.

Кои се придобивките од здравите масти за телото? Здравите масти се важни бидејќи ни даваат енергија, му помагаат на телото да одржува редовна температура и ни овозможуваат правилно да ги користиме витамините што ги внесуваме со нивна помош.

Со користење на гореспоменатите масла како прелив за салати или чорби, не само што ги збогатувате вашите оброци со здрави масти, туку ја подобрувате и апсорпцијата на есенцијалните витамини А, Д, Е и К, кои се клучни за одржување на здрава кожа, вид и имунолошки систем и коските.

Совет: Умереноста е клучна кога станува збор за внесот на маснотии за да се избегне проблемот со несвесното прејадување и трошење повеќе калории отколку што е потребно. Покрај маслата, јаткастите плодови, рибата и семките како што се ленот, тиквата и суровите семки од сончоглед, како и маслинките и авокадото се одличен извор на здрави масти. Овие намирници треба да бидат вклучени во вашата исхрана за време на постот за да ги искористите нивните нутритивни придобивки, но секако без претерување.

Рибата за велигденскиот пост како важен извор на протеини и здрави масти

Како што веќе рековме, рибата за велигденскиот пост е дозволена само за време на двата големи празници кои се празнуваат во тоа време. Токму поради таа причина, не ја пропуштајте оваа можност да го вклучите во менито за велигденскиот пост. Како богат извор на протеини, витамин Б12, цинк и есенцијални масни киселини, како што е омега-3, рибата е неопходна за поддршка на метаболизмот, имунолошкиот и кардиоваскуларниот систем.

Помеѓу најздравите опции кога станува збор за риба се скуша, пастрмка, ослиќ или лосос. Доколку сакате овој оброк да биде што е можно поздрав, не пржете го на масло или маснотии, најдете рецепти кои вклучуваат поздрав начин на подготовка на рибата, за да ги зачувате сите нејзини позитивни својства.

Фото: Freepik.com
Извор: Zonazdravlja.com